در برخی از قسمت ها عمق تالاب انزلی از 10 متر به 40 سانتیمتر رسیده است.

تالاب انزلی با وسعتی معادل 200 کیلومتر مربع در حاشیه جنوب غربی دریای کاسپین، در شمال غربی شهر رشت و جنوب شهر انزلی واقع شده است و از جمله تالاب های کم عمق است. از ویژگی حائز اهمیت آن، قابلیت باروری بالا به دلیل عرضه نمودن بیوتوپهای گوناگون، پذیرایی از انواع مختلف ماهیان با ارزش اقتصادی و سایر آبزیان و پرندگان آبزی مهاجر و بومی است.

این تالاب، مهمترین منطقه زادآوری و باروری بخش جنوبی دریای خزر محسوب می شود و دارای ویژگی های منحصر به فردی است که فقط در نقاط محدودی در دنیا می توان مشابه آن را یافت. از ویژگی های طبیعی و زیبای این تالاب، لاله تالاب، نیلوفر آبی و پرندگان مهاجر است.

باید خاطرنشان کرد این تالاب بین المللی اینک یکی از پرمناقشه ترین سالها را در عمر چند هزار ساله اش می گذراند و ورود انواع آلاینده ها به این تالاب یک تهدید جدی زیست محیطی به شمار می رود.

دکتر علیرضا کشور دوست مدرس دانشگاه در خصوص این تالاب به ایسنا گفت: ادامه وضعیت فعلی تالاب با توجه به ورود سالانه 30 میلیون مترمکعب فاضلاب شهری، 15 هزار تن انواع کودهای شیمیایی، 400 لیتر سموم کشاورزی، فاضلاب 50 کارخانه، ورود گونه غیر بومی مهاجم به نام آزولا، آلودگی های صوتی و نفتی ناشی از تردد قایقهای موتوری، هزاران بازدید کننده و رسوب حاصل از فرسایش خاک مناطق بالادست موجب تخریب کامل این اکوسیستم خواهد شد.

وی افزود: تازه ترین آلودگی تالاب انزلی از طریق رودخانه پیربازار که از دو رودخانه گوهر رود و زرجوب داخل شهر رشت منشا می گیرد، منتقل می شود و فاضلاب و آلاینده های شهرستان های بندرانزلی، فومن، صومعه سرا، رشت و ماسال نیز به این تالاب می ریزند که علاوه بر فاضلابهای شهری، سموم کشاورزی شالیزارهای روستایی پیرامون تالاب نیز از طریق زهکش ها به فاضلاب و آلاینده تبدیل شده و کارکرد واقعی خود را از دست داده است.

مهندس امیر عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان نیز با بیان این مطلب به ایسنا که وضعیت این تالاب خیلی مطلوب نیست، گفت: حجم ورودی پساب های شهری و صنعتی که از طریق رودخانه های منتهی به تالاب موجب انباشت رسوب در تالاب شده و همچنین جلبک آزولا میهمان ناخوانده باعث شده تا تالاب بین المللی انزلی در فهرست تالاب های در معرض خطر کنوانسیون رامسر قرار بگیرد.

وی در خصوص کاهش عمق تالاب انزلی از 10 متر به 3 متر افزود: در برخی از قسمت ها این عمق به کمتر از 40 سانتیمتر هم رسیده است.

امیر عبدوس با اشاره به اینکه البته پدیده انباشت رسوبات در همه تالابهای دنیا اتفاق می افتد و آن را تبدیل به اراضی جنگلی می کند، خاطرنشان کرد: سرعت این سیر طبیعی در تالاب انزلی بسیار زیاد است و برای این وضعیت نامطلوب چاره اندیش هایی شده است.

وی در خصوص بیشترین رسوبات در بخش های مختلف به لحاظ حجم در فاضلابهای شهری عنوان کرد و اظهار داشت: فاضلابهای صنعتی به دلیل دارا بودن مواد سمی و فلزی برای تالاب خطرناک تر هستند و با واحدهای صنعتی که با وظایف حفظ زیست محیطی خود عمل نکنند برخورد قانونی می کنیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان با بیان این مطلب که در سال جاری 7 میلیارد تومان برای اجرای 7 پروژه و در طول دوره 5 ساله 90 میلیارد تومان برای احیای این تالاب درنظر گرفته شده است، تصریح کرد: مهمترین پروژه ها، احداث تله های رسوب گیر در دهانه رودخانه هاست که 4 پروژه از 7 پروژه را نصب 4 تله رسوب گیر، احداث آبراهه ها و همچنین حوضچه هایی به ابعاد بزرگ خواهد بود که قبل از ورود رسوبات به تالاب آنها را در خود انباشت می کند و مانع ورود رسوبات به تالاب خواهد شد.